Yazar: admin

Tüm Böcekler Yok Olursa Ne Olur? Edebiyatın Sessiz Kıyameti Giriş: Kelimelerin Kanat Sesi Bir edebiyatçının dünyasında kelimeler, bir kelebeğin kanat çırpışı kadar narin ama bir çekirgenin tarlada yankılanan sesi kadar da güçlüdür. Her sözcük, insan ruhunun dokusunda yeni bir titreşim yaratır; kimi zaman bir yıkımın, kimi zaman bir yeniden doğuşun habercisidir. Böcekler de edebiyatın bu görünmez müttefikleridir — bir metnin arasında saklanan semboller, alegoriler ve varoluşun küçük tanıklarıdır. Peki, tüm böcekler yok olursa ne olur? Yalnızca doğanın değil, edebiyatın da damarlarında bir duraklama olmaz mıydı? Doğanın Susturulan Müziği Bir yaz gecesini düşünelim; cırcır böceklerinin ritmik ezgileri, evrenin kalp atışını yankılar.…

Kan Basıncını Hangi Organ Ayarlar? Vücudun Sessiz Düzenleyicisini Keşfedin Hiç merak ettiniz mi, bedenimizdeki kan neden bazen coşkulu bir nehir gibi hızlı akar, bazen de sakin bir dere gibi yavaşlar? Peki bu akışın temposunu kim belirliyor? Bu sorunun cevabı, düşündüğünüzden çok daha karmaşık ama bir o kadar da büyüleyici. Kan basıncı, vücudun her hücresine hayat taşıyan dolaşımın kalitesini belirler. Ve bu basıncı ayarlayan bir değil, birkaç organın müthiş bir uyumla çalışan bir “ekibi” vardır. Gelin, bilimsel merceği biraz yaklaştıralım ve bu hayati sistemin perde arkasını sade ama etkileyici bir dille keşfedelim. — Kan Basıncı Nedir ve Neden Bu Kadar Önemlidir?…

Siyah Güvercin Neyin Habercisi? — Tarihin Kanat Sesleri Arasında Bir Yolculuk Bir tarihçi için her sembol, geçmişle bugünü birbirine bağlayan görünmez bir köprüdür. Siyah güvercin de bu köprülerin en gizemlilerinden biridir. Kimi zaman bir felaketin habercisi, kimi zaman ise karanlığın içinden doğan umudun simgesidir. “Siyah güvercin neyin habercisi?” sorusu, yalnızca mitolojik ya da halk inanışıyla değil, tarihsel süreçlerin, kırılma anlarının ve toplumsal dönüşümlerin diliyle de cevaplanmayı hak eder. Çünkü tarihin her döneminde, bir güvercinin kanat sesi bile çağın ruhunu anlatır. Antik Çağlardan Günümüze: Güvercinin Evrilen Anlamı Güvercin, tarih boyunca barışın ve masumiyetin sembolü olmuştur. Ancak siyah rengi bu sembole farklı…

Kamu Davası Para Cezası Nedir? Adaletin Cüzdanla İmtihanına Eleştirel Bir Bakış Samimi bir itirafla başlayayım: “Kamu davası para cezası nedir?” sorusunu ilk duyduğumda içimde bir huzursuzluk beliriyor. Çünkü bu ifade, iki ayrı dünyayı—“kamu davası”nı ve “para cezası”nı—tek bir sepete atıyor. Bu karışım, yargının amacıyla cebimizdeki para arasındaki gerilimi de çıplak biçimde görünür kılıyor. Peki mesele gerçekten bir “ceza”yı ödeyip çıkmak kadar basit mi; yoksa hukuk, geliri düşük olanla yüksek olan arasında görünmez bir eşik mi çiziyor? Kısa cevap: Bağımsız bir “kamu davası para cezası” kurumu yok. Para cezası ya mahkeme hükmüyle verilen adli para cezasıdır (kamu davasının sonunda) ya da…

Osmanlı’nın Gerileme Devri Ne Zaman Başladı? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir Değerlendirme Bir Siyaset Bilimcisinin Girişi: Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzenin Dönüşümü Güç, toplumların şekillenmesinde belirleyici bir rol oynar; bu, sadece devletlerin dış politikalarındaki başarılarını veya başarısızlıklarını değil, aynı zamanda içsel yapılarını da etkiler. Güç ilişkilerinin zaman içinde nasıl evrildiği, toplumsal düzenin nasıl şekillendiği ve bunların toplumda nasıl yankı bulduğu, bir siyaset bilimcisinin çözümlemeleri için vazgeçilmez unsurlardır. Osmanlı İmparatorluğu, uzun bir süre dünyanın en güçlü devletlerinden biri olarak varlığını sürdürmüşken, belirli bir dönemde yaşadığı “gerileme” süreci, bu güç ilişkilerindeki değişimlerin derinlemesine incelenmesini gerektirir. Peki, Osmanlı’nın gerileme devri ne zaman başladı? Gerileme…

Mehmet Görmez Kaç Yaşında? Tarihsel Süreklilik ve Toplumsal Dönüşüm Perspektifinden Bir İnceleme Bir tarihçi olarak geçmişin izlerini bugüne bağlamaya çalışırım; her doğum tarihi, salt bir anı değil, aynı zamanda bir çağı açan kapıdır. Tarihsel süreçlerin bireylerin yaşamlarında merkezi rol oynadığı bilinciyle soruyorum: Mehmet Görmez kaç yaşında? Bu soru, sadece bir yıllama meselesi değil; Türkiye’nin toplumsal, kurumsal ve düşünsel dönüşümleriyle kesişen bir biyografik pencereyi aralar. Doğum Yılı ve Güncel Yaş: Hesaplamanın Temeli Mehmet Görmez, 1 Ocak 1959 tarihinde Gaziantep’in Nizip ilçesinde dünyaya gelmiştir. [1] Bu durumda, günümüzde (2025 yılı itibarıyla) 66 yaşındadır. [1] Yaş hesabı basit bir aritmetik gibi görünse de…

Mecra İrtifakı Ne Demek? Toplumsal Yapılar ve Bireyler Arasındaki İlişki Toplumsal Yapıların ve Bireylerin Etkileşimi: Bir Araştırmacının Gözünden Toplumların nasıl işlediğini ve bireylerin bu toplumsal yapılara nasıl etki ettiğini anlamak, sadece bireylerin davranışlarını incelemekle sınırlı değildir. Bu etkileşim, daha derin bir analiz ve farklı perspektiflerin bir araya gelmesini gerektirir. Bir araştırmacı olarak, her zaman toplumsal yapılarla bireylerin birbirini nasıl şekillendirdiğini sorgulamışım ve bu sorular beni toplumsal normlara, cinsiyet rollerine ve kültürel pratiklere dair düşünmeye sevk etmiştir. Bugün ise, belki de toplumların en çok göz ardı edilen ama derinlemesine anlam taşıyan bir olgusuna, yani “mecra irtifakı”na odaklanmak istiyorum. Toplumsal bir kavram…

Get Out Korku Filmi mi? Bilimsel Bir Merakla Tür, Duygu ve Toplumsal Gerilim Üzerine “Get Out”u ilk izlediğimde aklımdaki soru şuydu: Bu film sadece korkutmak için mi var, yoksa bizi düşündürürken ürperten başka bir mekanizma mı devrede? Bilimsel merak duygusuyla bu sorunun peşine düştüğümüzde, duygu biliminden (affective science) tür kuramına, bilişsel psikolojiden toplumsal psikolojiye kadar uzanan zengin bir alan açılıyor. Gelin, “Get Out korku filmi mi?” sorusunu herkesin rahatça takip edebileceği, ama bilimsel dayanakları olan bir mercekle birlikte inceleyelim. Tür Kuramı: Korku, Gerilim ve “Toplumsal Dehşet”in Kesişimi Sinema tür kuramları, filmleri yalnızca tek bir etikete sıkıştırmak yerine, duygusal ve anlatısal…

Açık Heceyi Uzun Okuyarak Kapalı Hece Yapmaya Ne Denir? Divan’dan Yapay Zekâya Nefes Alan Bir Ritmin Peşinde İPUCU: Bu işlemin klasik adı “imâle”dir. Bir metni okurken kimi hecelerin içimizde bir an daha fazla kaldığını fark ettiniz mi? Sanki dil, zamanı parmaklarının arasından ağır çekimde akıtıyor… İşte bugün, “Açık heceyi uzun okuyarak kapalı hece yapmaya ne denir?” sorusunun peşinden gidip, sadece bir tanımla yetinmeden kökenlere iniyor, bugüne sıçrıyor, yarına dair hayaller kuruyoruz. Sandalyenizi çekin; bu, teknik bir mevzudan çok, dilin ritmini birlikte dinleme daveti. Kısa Cevap, Uzun Yolculuk: İmâle Nedir? Teknik kapıyı aralayalım: Türkçe edebî geleneğinde (özellikle aruz vezninde) açık hece…

Emniyet Kemeri Boyanır mı? Cesur Görünüm Mü, Tehlikeli Fantezi Mi? Konuya net bir görüşle gireyim: Emniyet kemeri boyanmaz; boyanmamalı. Aracın içine estetik dokunuşlar katmayı hepimiz istiyoruz, ama güvenlik hattının tam ortasına kozmetik bir fırça darbesi atmak, şıklık uğruna rulet oynamaktır. Bu yazıyı bir tartışma daveti olarak düşün: “Benim aracım, benim kararım” demeden önce, o kararın malzeme bilimi, mekanik ve sorumluluk boyutlarını birlikte masaya yatıralım. “Emniyet kemeri boyanır mı?” Kısa Cevap: Hayır, Yapılmamalı Emniyet kemeri; yüksek mukavemetli dokuma (genellikle polyester/nylon) liflerden, enerji soğuran bir rekor sisteminden ve kilit mekanizmasından oluşan hayati bir güvenlik bileşenidir. Boya, vernik, kumaş boyası, sprey kaplama, nano…